تاریخچۀ مؤسسۀ تحصیلات عالی سرپل
در بارۀ ما
website counter
تصاویر پانزدهمین سالروز وفات شادروان بیانی
رمضان مبارک
صفحۀ یوتوب ما
صفحۀ فیس بوک ما

مـیـدانیـم کـه رشـد اجـتـمـاعـی هر جامعه متناسب است با رشد فرهنگی هر جامعه و متناسب است با رشد مـعـارف یا آموزش و پرورش آن جامعه. بنابرین در هر محیطی که سطح آموزش و سواد بالاتر بوده، شمار افراد با سواد وتحصیلکردۀ آن بیشتر باشد، بـه هـمـان انـدازه محیط اجتماعی آن تغییر پـذیـرفـتـه، آن جـامـعه مدنی تر و آن محیط روشنفکـرانـه تـر مـیـگـردد. اگـر ما به دیروز نزدیک سرپل یعنی از 1300 هـ.ش بدینسو نظـر بـیـنـدازیـم، مـی بـینــیـم کـه سرپل با وجـود دُور بـودن از مـرکـز کشـور، نـداشـتن راههای مواصلاتی، نبود وسایل سمعی و بـصـری، نـبود مکاتب عصری و آموزش های نـویـن، بــاز هـم شهـری فـرهـنگی و کانون معرفت در میان شهر ها و ولایــات شـمــال افـغـانـسـتـان بـوده است. درین شهر وجود مدارس دینی، دارالعـلـومـهـا و مـکـاتـب یــا آـوزشگاه های عنعنوی و خانگی هم برای پسران و هم برای دختران آن زمینۀ آموزش سـواد و کـسب دانـش و معلومات را فراهم گـردانـیــده بود. دریــن آمـوزشگاهـهـا قـرآن کـریـم و عـلوم دینی، دواوین شعرایی چون خواجه حـافـظ، شیخ سعدی، امیر علیشیر نــــوایــــی و بـابـا رحـیـم مشـرب تـدریــس می گردید.

در دامـنـۀ تـپـه هـای شرقـی شهر سرپل مـزاری هـست که از سالیان قدیم معروف بوده، مردم از ناحیتهای دور و نزدیک، برای زیـارت و اتـحـاف دعــا در آنـجـا می آیند. تا سال 1327 شـمـسی، صـاحـب این تربت درسـت روشـن نـبـود و بنام امام خورد یاد مـیـشد. ولـی کتـیـبۀ دور گنبد آن که بخط کـوفـی اسـت در آن سـال تـوسط یکـی از فاضلان معاصر سرپل- مرحوم قاری محمد عظیم عظیمی خوانده شد و معلوم گردید که این تربت از حـضـرت یـحـیی بن زید بن علی بن حسین بـن عـلـی کرم الله وجهه اسـت. قـبـل از آنـکه کتیبۀ این مزار را قید کنیم، لازم بنظر میرسد که بصورت مختصر در بارۀ زندگی جد و پـدر حـضـرت یحـیی و نیز بطور مفـصـل تاریخ زندگانی خود وی با اسـتـنـاد کـتـابـهـای تــاریـخ نـگـاشـته آید.

در نتـیـجـۀ حـادثـۀ جـانکاه کربلا (سال 61 هـجـری) از فـرزنــدان بـنـی هـاشـم تـنـها جـوانــی علـیـل کـه عبارت از رین العابدین علی(رض) بود با چند کودک بــاقـی مـاند. زیـن العابدین علی بن حسین(رض) عراق را تـرک گـفـتـه بـه مـدینه مراجعت کرد. در زهـد و معرفت مشهور بود. در محرم سال 94 یا 95 هجری در گـذشت و در قبرستان کنار مدینه مدفون گردید.

مؤسسۀ تحصیلات عالی سرپل نظربه تقاضا و پیشنهاد اهالی علم‌دوست ولایـت سـرپـل به مقام مـحـتـرم وزارت تـحـصـیلات عـالـی و منـظوری آن مقام در سال 1391 با داشتن یک فاکولته «تعلیم و تـربـیـه» کـه در تـشـکـیـل آن دو دیـپـارتمنت «کیمیا- بیولوژی» و «ریاضی- فزیک» داشت منحیث فـیـلـیـال پـوهـنـتـون جـوزجـان افـتـتـاح و با پذیرش ۵ تن استاد، ۳ تن کارمند، ۲ تن کارکن خدماتی و 200 تـن محـصـل فعـالـیـت خـود را در بـخشـی از تـعـمـیـر مؤسسۀ تربیۀ معلم سرپل آغاز نمود.

در سـال 1392 بــعــد از نــیــاز سـنــجــی کـه از طــریق این مؤسسه انجام یافت، دیپارتمنت های «انگلیسی» و «زبان و ادبیات اوزبیکی» نیز در تشکیل آن اضافه گردید.

با در نظرداشت موجودیت معادن دست نخورده و نفت‌خیز بودن ساحۀ سرپل که در آینده زمینۀ کار را مساعـد خـواهد ساخت و جهت اکتشاف و استخراج آنها کادر های مسلکی ضرورت خواهد بود، به اثر پیشنهاد این مؤسسه به مقام محترم وزارت تحصیلات عالی فاکولتۀ «جیولوژی و معادن» نیز باداشتن دو دیپارتمنت «اکتشاف مواد مـفـیـدۀ جـامد و نفت و گاز» در سال 1393 منظور و با جذب ۱۵۲ تـن مـحـصـل آغـاز بـه فـعـالـیـت هـای اکـادمیکی نمود، که مجموع محصلان معرفی شده این موسسه در سال ۱۳۹۳ به دو فاکولتۀ «تعلیم و تربیه» و «جیولوژی و معادن» ‍‍‍۴۵۲ تن میباشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مؤسسۀ تحصیلات عالی سرپل هر چند در اوایل مانند تأسیسات نو ایجاد دیگر بـا مـشکلات زیادی روبــرو بــود و با حد اقل امکانات به کار آغاز کرد، اما خوشبختانه با تلاش پیگیرانه و خستگی ناپذیر مسؤولـیـن ایـن مؤسسه و همکاری مقام محترم وزارت تحصیلات عالی، مقام محترم ولایت سرپل و نمایندگان مردم اکثر مشکلات آن حل گردیده و به پیشرفت های قابل وصفی نـایــل آمـده است. که از جـمـلـه میـتـوان بدست آوردن 64 جریب زمین، اعمار یک باب تعمیر تدریسی در همین زمین، بـدسـت آوردن یـک عـراده موتـر، افزایش دو دیپارتمنت فوق الذکر و منظوری یک فاکولتۀ «جیولوژی و مـعـادن» در سـال 1393، داشتن یک مقدار تجهیزات اداری و تدریسی، افزایش اساتید از (5) تن به (20) تـن و کـارمـنـدان از (5) تـن بـه (۱۱) تـن مـیـتـوان از دسـت آوردهــای ایـــن مـؤسـسـه به شمار آورد.

فرهنگ و معارف بشری را کـه آیـیـنـۀ تـمـام نـمـای هستی اجتماعی گفته اند، محصول فعالیت های مادّی و معنوی انســان از بــدو پـیـدایـش تـا کـنـون می باشد. رشد و رونق آن نه تنها بـاعث تـغـیـیــر و تـکـامـل جـوامـع بشری بوده، بلکه صیقل گر روح و روان افراد جامعه نیز می باشد.

هنر موسیقی که جُزئی از فـرهـنـگ بشری می باشد، همواره با روح و عواطف انسانی سـر و کـار داشـتـه، در نوازش آن نقش بس مهم دارد، هنر موسیقی یکی از مُبرم تـرین نیازمندی های انسانی بوده و با سرشت و سـرنـوشـت انسان پیوند ناگسستنی دارد. موجودیت اصوات گوناگون در طبیعت، خوش خوانی پرندگان، صدای آبشاران و باد و باران و دریـا و درخـتــان از ازل مـــورد توجّه انسان بــوده اسـت کـه مطـابـق بـا سـازگـاری این صــدا هــا با روح و روان انسان، در تنظیم آن مـسـاعـی لازم بـه عمل آمده است. انسان آلات مـوسیـقـی گـونـاگـون را بـوجــود آورده و عواطف خویش را در لابلای تار ها و آهنگ هـا بیـان نموده و تسلّی دل و آرامش ضمیر نموده است. ا

سـرزمـیـن شاداب و سرسبز سرپل از قدیم الایام مرکـز تـمـدن بــوده و از جـمـلـه شهـر هــای مـعروف خراسان محسوب می گردد. بـه هـمـیـن دلیل علم و فرهنگ و صنعت در جوزجانان باستان رشد قابل ملاحظه نموده انـواع و اقـسـام صنایع دستی از قبیل گلیم بافی، حَجّاری، نجّاری، چرمگری، مسگری، کــلالی، آهـنـگـری، بـافـنده گی، معماری و دیـگـر حـرفـه هـا پـیـشـۀ بــاشـنـدگـان ایـن ســرزمـیـن را تـشـکیل میدهد. از جملۀ این پیشـه هـا یـکـی هم صنعت باروت سازی و فـن آتـشـبـازی مـیـباشد. تاریخ دقـیـق ایـن صـنــعـت در ولایـت سرپل معلوم نیست. به اسـاس اظــهــارات صــاحـب نــظـران، زمـان حکومت امـیـر عـبـدالـرحـمـن خــان بــه بعد را میتوان آغاز تاریخ رایج شدن باروت سازی دانـسـت. بـه اســاس مـعــلـومات به دست آمــده، از بــاروت ســازان اولــی سرپُل: ملا عـبــدالـحـکـیـم، اسـتـا حلیم نظر آسیابادی و استا بابه مراد اُلقانی (ایلخانی) بوده انـد، بـعـداً استا عبـدالکریم فن باروت سازی را از نزد پدر بزرگوارش ملا عبدالـحـکیم فرا گرفته به رُشد و توسعۀ این صنعت تلاش نموده با تربیۀ شـاگـردان تـوانـسـت بـاروت مـورد نیاز سـرپـل، شـبـرغـان، مـزار شریف و میمنه را تـدارک دیـده در راه سـازی و امـور تعمیراتی جهت بدست آوردن سنگ های تعمیراتی از طـریـق انـفـجـار دادن بـاروت، ایـن صنعـت را توسعه داد. ا